Mogen culturen botsen?

Aanleiding voor deze blog is het feit dat iemand bij het bezoek aan een moskee de vrouwen geen hand gaf. Dat deed wat met mensen en vooral de vrouwen die het overkwam hadden daar een onprettig gevoel bij. In de Nederlandse cultuur geven we elkaar een hand en in andere culturen doen ze dat juist niet. Vaak associëren we het handen geven met respect voor een ander, een vriendelijk en open gebaar.

Er zijn culturen waar de hand op het hart wordt gelegd en men elkaar aan kijkt en een kleine buiging maakt. In een ander cultuur kijken ze elkaar juist weer niet in de ogen. Soms is het godsdienst gerelateerd en vaak is het alleen een cultuurverschil. 

We wonen in een multiculturele samenleving en dat gaat vaak goed en soms ook niet. Dan botsen culturen met elkaar. Het onderwerp handen schudden heeft me enorm beziggehouden. Ik ben aan andere gaan vragen wat zij daar van vonden, Nederlandse mensen met Nederlandse gewoontes, Syrische, Turkse en Marokkaanse vrienden met hun gewoontes. Het bracht mij steeds meer naar de vraag wie wil nou wat? Is er een dominante cultuur die alles bepalend is? Vragen wij mensen die naar Nederland verhuizen zich aan te passen? Houdt dat dan in dat dit een eenzijdige aanpassing is? En hoeveel generaties gaat dat dan door? 

We zien Nederlanders steeds meer zich afzetten tegen mensen van niet Nederlandse afkomst. Opmerkingen “ze passen zich maar aan en anders gaan ze maar terug naar eigen land” wordt vaak gehoord. Ook tegen mensen die hier geboren zijn en waar dit zichtbaar is dat hun roots of ouderlijke roots niet in Nederland liggen. Of naar mensen die uiting geven aan hun geloof, een keppel, Hijab etc. 

Met dat aanpassen wordt eigenlijk bedoeld, compleet aanpassen, assimilatie. Want  een groep oorspronkelijke Nederlanders willen zich niet aanpassen of het moet een voordeel zijn. Kijk bijvoorbeeld maar eens hoeveel mensen een broodje kebab, roti of couscous etc eten. Het zijn deze mensen die blijven ageren tegen een ieder die er anders uitziet of een andere gewoonte heeft, ook al zijn het de derde of zelfs vierde generatie.

Het volledige moeten aanpassen baart me dus zorgen, gelukkig zijn er nog genoeg Nederlanders te vinden die wel ruimdenkend zijn en ook begrijpen dat leven in multiculturele samenleving ook inhoudt dat het aanpassen aan twee kanten moet. Maar goed die ruimdenkende mens loopt ook wel eens tegen een botsing van culturen aan. Zeker de geëmancipeerde vrouw wil gezien worden als gelijkwaardig (ik dus). Dat zie je dus met géén handen geven aan een sekse dat dit als onprettig wordt ervaren. Nu is in dit geval dus de vraag, wie past zich aan? Of hoeven we juist niet aan te passen maar begrijpen waar een ieder vandaan komt? Accepteren of niet? 

In gesprek met andere kwam eigenlijk steeds meer naar voren dat respect ook inhoudt dat er verschillen zijn. Want degene die géén hand aan vrouwen geeft, of die vrouw die géén hand aan een man geeft doet dat ook vanuit respect. Als je de geschiedenis na leest waren het vroeger vooral de mannen die handen gaven. Pas in de vorige eeew gingen vrouwen dat doen.

Men kwam in de gesprekken al heel snel op de Corona tijd, waar niemand elkaar een hand gaf en hoe prettig vele dat hebben ervaren. Toen was de hygiëne de reden. Mensen begonnen toen allemaal een andere manier van begroeting uit te vinden, de “shake” met de elleboog of zelfs met de voeten. De handen samen gevouwen en de vingers op hoogte van de mond met een beweging naar voren. Ook de hand op het hart en een lichte knik. In de gesprekken kwamen we vaak tot de conclusie dat we er vooral geen halszaak van moeten maken maar accepteren dat het anders gaat. Als we begrijpen waar het vandaan komt kunnen we daar wat mee, ook ik als geëmancipeerde vrouw kan daar wat mee.  Misschien kan de man/vrouw die geen hand geeft aan een ander  in de toekomst ook een andere begroeting bedenken. Het gaat er vooral om dat we er wel uitkomen als we samen proberen te begrijpen en het niet zien als provoceren. En ja er zullen er altijd zijn in welke cultuur dan ook die provocerend zijn. Maar laat je je daar dan door leiden? 

Ik weet nog goed dat ik in een flat woonden op de bovenste etage zonder lift ik bij het stijgen van de trap zo rond 5/6 uur kon zeggen… gadsie spruitjes, hé hachee lekker.., brrr een natte honden geur etc. Toen kwam er een gezin uit Syrië daar te wonen en de buurt kwam in opstand omdat het eten “stonk”. Waarop er een bijeenkomst werd georganiseerd om ze “ weg te krijgen”. Ik was ook op die bijeenkomst. De mensen uit Syrië waren niet uitgenodigd. Vele die het onzin vonden kwamen niet. Dus de kamer zat vol met buurtgenoten die het vonden stinken (een reden om met de stok te slaan). Ik heb gezegd dat ik spruitjes vies vond en vond stinken waarop ze zeiden, ja maar dat is nou eenmaal de Hollandse kost. Ik zei ze geen last te hebben van het eten van de Syrische mensen maar dat ik ook gemerkt had dat niemand ze begroette. Ik zat in de hol van de leeuw… ze vonden dat de mensen zich moesten aanpassen… assimileren. De mensen uit Syrië hebben er nog jaren gewoond…. Echt welkom waren ze niet. Dit was denk ik zo 20 jaar geleden. En nog steeds zijn mensen van een andere cultuur niet voor iedereen welkom.

Voor mij heeft het voorval van geen handen geven mij in ieder geval aan het denken gezet, en ben ik op onderzoek uit gegaan. Heb ik de nodige gesprekken hierover gevoerd zodat het voor mij duidelijk is dat er altijd wel dingetjes zullen zijn die mogelijk wat botsen. Maar als we willen, open staan voor andere dan komen we daar samen wel uit. Ik prijs mij vaak gelukkig dat ik in mijn werkzame leven veel heb samengewerkt met mensen vanuit allerlei culturen.  ik geef toe, bij het begin vond ik het echt wel lastig. Maar dat was een kwestie van tijd en vragen. Ik heb mij vaak verdiept in diverse culturen en dat doe ik nog steeds. Ik keur echt niet alles goed en schuif het echt niet onder de mantel der liefde. Maar zoals mijn wijze buurvrouw ooit zei, je kan elkaar ook zien als familie die elkaar helpt als dat nodig is. Elkaar onderwijst en uitlegt. Ik woon tussen Turkse en Marokkaanse buren. En ik ben erg blij met hen. De Marokkaanse buren hebben mijn sleutel ik die van hun. We helpen elkaar als dat nodig is.  Nu ik al wat jaartjes chronisch ziek ben weet ik wat het is om naast buren te wonen die naar je om kijken, je steunen en helpen. Het samen leven en werken heeft mijn leven verrijkt. Ik ben dan ook een rijk mens.

Vind ik het nu leuk dat iemand mij geen hand geeft omdat ik een vrouw ben? Nee, voelt nog steeds niet leuk, maar ik begrijp waarom het zo is.. en ja dan kies ik ervoor om het zo te laten, het schuurt misschien een beetje maar ik heb er geen pijn van. Het is leef en laat leven… ik zal ongetwijfeld wel of niet door cultuur ontstane gewoontes hebben die een ander ook niet erg leuk vindt het moge zo zijn…

Fijne dag

Margriet ” die haar leven viert en dat ook graag met andere doet”

3 september 2024